شما هم اکنون میتوانید به پادکست روانشناسی با موضوع استرس خوب و استرس بد گوش دهید:
آکادمی روانشناسی مثلث
موضوع این قسمت : استرس خوب و استرس بد
در ابتدا لازمه که یه تعریف کاملاً دقیق از استرس رو بدونیم و حتی تفاوت استرس با اضطراب رو هم بتونیم تشخیص بدیم ؛
اضطراب یه حالت مبهم ، کلی ، ناشناخته و آزاردهنده راجع به رویدادی هست که هنوز رخ نداده ؛ یعنی اصلاً علت خارجی و نمود بیرونی نداره ، در مقابل استرس حالتی هست که به یک دلیل کاملا مشخص فشاری هم به جسم و هم به روح ما مستقیماً وارد میشه و اعضای مختلف بدن ما مثل قلب، معده، دستها، گردن و حتی مغز و روان ما رو مورد حمله ی خودش قرار میده .
یه تفاوت دیگه اینه که اضطراب میتونه بلند مدت باشه اما استرس عموما کوتاه مدته تنها تفاوت جزئی که در نشانههای اضطراب و استرس دیده میشه اینه که احساساتی که در اضطراب تجربه میشن بیشتر از اینکه در عضلات بدن و ظاهر فرد خودشون رو نشون بدن در مغز و روان اثر گذارند مثل احساس نگرانی شدید، احساس خستگی شدید ،حساس شدن ،احساس گیجی ،احساس غریب الوقوع بودن یک اتفاق ترسناک و… در صورتیکه علائم استرس اغلب شامل: تپش قلب ،تنفس سریع، حالت تهوع، درد در عضلات و موارد این چنینی میشن.
در نهایت هم اضطراب و هم استرس هر دو روی سلامت ذهن و جسم میذارند و اگه ادامه دار بشن زندگی فرد مبتلا رو به شدت پایین میارن.
تشخیص استرس بد :
ویژگی اول :
هر رفتار نامنظمی که با بدن خودمون انجام میدیم شاخصهای برای استرس بده مثل خواب نامنظم ،استراحت نامنظم ،غذا خوردن نامنظم و غیره… حالا منظور از نامنظمی چیه؟ در زمینه ی خواب نامنظمی یعنی کمو زیاد کردن ساعتهای خواب و بیداری و تغییر طول مدت زمان خواب ؛ یا نامنظمی توی سبک تغذیهای اینطوریه که وعدههای غذایی جابجا میشن و یا میزان غذای مصرفی خیلی اضافه و یا خیلی کمتر میشه ؛ در این موارد یک الگوی خواب و تغذیه نامناسب و نامنظم وجود داره که یکی از منبعهای استرس بد برای بدن حساب میشه. راهکار چیه؟
مطابق با شرایط خودتون برای بدنتون یک ریتم مشخص تعیین کنید ؛ به عنوان مثال یک تایم مشخص بخوابید ، یک تایم مشخص وعده های مختلف غذایی رومصرف کنید ، یک تایم مشخص استراحت کنید و… در واقع برای تمام اعمال مربوط به جسم خودتون به طور کلی یک روتین ثابت طراحی کنید .
یادتون باشه که ساختن عادتهای مفید جدید با قدمهای هرچند کوچیک میتونه تغییرات خیلی بزرگی رو براتون به وجود بیاره.
ویژگی دوم برای استرس بد :
تکراری و غیر تکراری کردن رفتارهاست ؛ به عنوان مثال اگه شما هر روز راس یه ساعت منظم ورزش کنید بعد از مدتی این تبدیل به نظم بیولوژیکی بدن شما میشه و حالا اگه به یکباره و ناگهانی دیگه ورزش نکنید و اون رو کنار بذارید اینجاست که استرس بد علائمش رو به شما نشون میده .
سومین ویژگی استرس بد : فشار خیلی خیلی بیش از حد تحمله ؛ اگر توی فشاری بیش از اونچه که بدن به اون عادت کرده قرار بگیریم خودمون رو درگیر استرس بد میکنیم ؛ به عنوان مثال اگر نیم ساعت در روز پیادهروی داریم نباید اون رو به یکباره به تایم دو ساعته تبدیل کنیم بلکه تدریجی باید این کار رو انجام بدیم .
پس در مقابل استرس بد که آسیب زاست رشد اونجایی اتفاق میافته که افزایش فشار تدریجی باشه .
برای جمعبندی تمام مطالب لازمه که حواسمون به دو اصل نظم و تکرار باشه؛ اگر این دو اصل رو رعایت نکنیم درگیر استرس بد و اگر در فعالیت هامون این دو ویژگی حضور داشته باشند استرس خوب و مفید روتحربه خواهیم کرد .